Voor degen die het niet goed kunnen lezen (hangloose_kitesmiley)
de tekst zonder foto.
Als de bomen bewegen komt Katja niet
door Martijn de Koning
Wie met haar praat, hoort nog steeds de verbazing in haar stem. Katja Roose was al twintig jaar toen ze voor het eerst met kitesurfen in aanraking kwam. Drie jaar later reisde de Vlissingse de hele wereld rond. Nu is ze één van de besten op aarde in haar sport. Toch vormt ze door haar ‘gevorderde’ leeftijd en haar werk een uitzondering in het snelle kitesportwereldje.
VLISSINGEN - Ze zijn allemaal op internet te vinden, de beste kitesurfers van deze planeet. Snelle jongens en meisjes, die als favoriete spot de meest exotische plaatsen opgeven. Niet de Vlissingse Katja Roose. Die laat doodgewoon Vrouwenpolder noteren. Want hoewel ze studeerde in Eindhoven, woont in Scheveningen en overal op aarde op het water te vinden is, blijft een trip naar Zeeland voor haar ‘naar huis gaan’.
De 25-jarige Roose kwam vijf jaar geleden via haar toenmalige vriend in aanraking met het kiten, dat zich het best laat omschrijven als surfen met een grote vlieger. „Ik probeerde het een keertje en was meteen verslaafd.“ De watersport kende ze al. „Ik ging vaak windsurfen met mijn vader.“
Op ‘bijeengeraapt materiaal’ kreeg ze de sport snel onder de knie. „Ik deed gewoon de mannen na. Die waren een stuk verder dan de vrouwentop. We filmden elkaar, analyseerden sprongen en leerden die onszelf aan.“
Na een half jaar werd Roose gespot als talent. „Ik kreeg de kans aan het Nederlands kampioenschap deel te nemen. Er waren tien deelnemers. Ik dacht: als ik meedoe, hoor ik dus bij de beste tien van het land. Gaaf!“ Het werd veel meer dan dat: ze eindigde als tweede en werd gevraagd voor een ploeg met de beste kiters van het land. „Toen is het echt begonnen“, blikt ze terug, nog steeds verbaasd.
„Opeens hingen ze regelmatig aan de telefoon. Kun je mee naar Turkije, vroegen ze dan. Ik viel van mijn stoel.“ Dankzij een goede prestatie tijdens een wedstrijd op Terschelling mocht ze in de zomer van 2004 naar Maui op Hawaii. Daar deed ze mee aan het prestigieuze King of the Air Event.
Tussen de wereldtoppers werd ze prompt zevende. Daarna volgde de ene wereldbekerwedstrijd na de andere. Haar leven veranderde. Alles moest wijken als het waaide: alleen dan kon ze trainen. „Sindsdien weten mensen met wie ik een afspraak heb: als de bomen bewegen, komt Katja niet.“ Het betekent dat de rest van haar leven zich afspeelt als er geen wind is. Maar er is méér dan kiten, benadrukt de Vlissingse. „De andere toppers leven ervan. In het wereldbekerseizoen, van april tot oktober, reizen die van wedstrijd naar wedstrijd. Tussendoor trainen ze alleen maar. En ze praten nergens anders over.“
Passen en meten
Haar niet gezien. „Het zou me geen voldoening geven. Ik wil in alles de top bereiken, dus óók zakelijk.“ Jarenlang combineerde ze haar passie met een studie technische innovatiewetenschappen aan de Technische Universiteit in Eindhoven. Ze vormde daarmee een absolute uitzondering in het wereldje. „Het was passen en meten, maar het ging best.“
Afgelopen augustus studeerde ze af op de zogenaamde zwakke schakels in de kustverdediging op Walcheren en langs de West-Zeeuws-Vlaamse kust. Alweer die passie voor het water.
Die afronding vond ze lastig. „Op reis ging de laptop mee. En terwijl anderen tussen wedstrijden door alvast naar de volgende locatie gingen om er een paar weken te trainen, kwam ik naar huis voor twee of drie afspraken.“ Het betekende een trainingsachterstand ten opzichte van de anderen. Hoewel het ook voordelen had. „Zij trainden in warme landen met lekker weer. Ik hier in Zeeland, tussen mijn afspraken door. Vaak met slecht weer en in moeilijke omstandigheden. Dat werkte soms ook in mijn voordeel.“
Ze merkte het tijdens wedstrijden in de buurt. „In België en Duitsland presteer ik altijd goed. Daar vinden de Brazilianen en Spanjaarden het veel te koud. Ik kan elke trick overal doen.“ Haar diploma leverde Roose een baan op als accountmanager bij KPN. Haar werkgever heeft er geen problemen mee dat ze af en toe even naar de andere kant van de wereld moet.
„Ze hadden juist zoiets van: jij bent een topper, dus je hebt een winnaarsmentaliteit. Mensen met die eigenschap zoeken ze zelf ook.“ Het wordt lastig om werk en sport te combineren, beseft ze. Hoewel ze tot de top behoort, is er nauwelijks ondersteuning. De topsportstatus van de overkoepelende sportbond NOCNSF is niet van toepassing op kitesurfers. „Midgetgolf en jeu de boules staan wel op die lijst“, constateert ze een beetje bitter. „Maar onze sport is blijkbaar te jong.“
Bovendien gaat het niveau snel omhoog, waardoor het de vraag is of iemand die een baan heeft zich in de wereldtop kan handhaven. Afgelopen seizoen eindigde Roose in de wereldbeker freestyle (zo veel mogelijk stunts doen in zeven minuten) als achtste en was daarmee de beste Nederlandse. Voor komend seizoen gelooft ze opnieuw in een plek bij de eerste vijftien.
Jurysport
En anders is er nog wel de cross. „De meeste mensen kennen alleen het freestyle. Maar dat is een jurysport en daardoor moeilijk te volgen. Bij de cross moet je zo snel mogelijk een parcours met hindernissen afleggen. Dat is een stuk overzichtelijker, zowel voor het publiek als voor de media.“ Bovendien speelt in die categorie ervaring een belangrijke rol. En die heeft ze, getuige haar tweede plaats op de cross tijdens een wereldbekerwedstrijd in Duitsland en haar Nederlands record snelkiten, dat rond de vijftig kilometer per uur ligt en er volgens haar ‘dit jaar maar eens aan moet’. „Dat komt door mijn leeftijd. Ik ben laat begonnen en met mijn 25 jaar een oudje.“ De meeste meiden zijn tussen de 15 en 25, legt ze uit, en de jongens zijn bijna allemaal tieners.
Roose wil ook komend jaar blijven trainen wanneer het maar kan. Hoewel dat in haar eigen woonplaats Vlissingen moeilijk is. De gemeente staat kitesurfen tot haar grote ergernis niet toe. „We hebben het wel geprobeerd. Een paar jaar geleden heb ik met een groep vrienden de Vlissingse Kite Surf Vereniging opgericht. Maar we kregen geen poot aan de grond.“
Onbegrijpelijk, vindt ze. „Zo’n houding is echt niet meer van deze tijd. Van mensen aan het strand krijgen we alleen maar positieve reacties. Ze zijn geïnteresseerd, blijven staan, nemen foto’s. De gemeente hier heeft zo’n slogan: Vlissingen bruist als de branding. Nou, soms heb ik het idee dat de branding het enige is dat hier bruist.“
Ongelukken
De sport is niet gevaarlijk, benadrukt ze. „Er gebeuren nauwelijks ongelukken. Tot een paar jaar geleden waren de media erg negatief. Kitesurfen kwam alleen in de krant als er iets gebeurde. Gelukkig verandert dat snel.“
Ze traint nu vooral in de gemeente Veere, die een veel ruimhartiger beleid voert. „Maar daar kun je met een zuidwestenwind moeilijk uit de voeten. In Vlissingen zou dat veel beter gaan.“ Ze pleit voor een beleid als in haar woonplaats Scheveningen.
„Daar is een apart gebied voor watersporters. Zo zitten wij en zwemmers elkaar nooit in de weg.“ Het is praten over een toekomst van een sport in opkomst. Die, zo hoopt ze, snel Olympisch wordt.
„Met snowboarden en windsurfen is dat ook gelukt.“ En dat zijn sporten waar het kiten uit ontstaan is. Niet voor niets is haar sponsor, Protest, van origine producent van snowboardkleding die in een gat in de markt is gesprongen.
Die sponsors zijn van groot belang, vertelt Roose. „Verdere inkomsten zijn er niet. Het prijzengeld bedraagt een paar honderd euro, en dan alleen voor de eerste zes.“ Terwijl de kosten hoog zijn. „Per wedstrijd moet ik vijf kites bij de hand hebben. Die kosten dik duizend euro per stuk. Daar komt de reis en het verblijf nog bij.“
De sport is jong en dynamisch en ontwikkelt zich snel. Roose begint over een Noorse collega, met wie ze deze winter gaat snowkiten. „Dat is kitesurfen in de sneeuw. Ook een sport in opkomst.“ Ambities daarin heeft ze nog niet. „Dat doe ik voor mezelf. Puur voor de lol.“
Maar ja, dat zei ze ook toen ze vijf jaar geleden met kitesurfen begon...
Rapporteer
