Wanneer na een, voor nederlandse begrippen, strenge vorstperiode de dooi weer ingezet wordt met kitebare temperaturen steekt bij de meeste doorgewinterde kiters het kitevurus weer de kop op, maar wees gewaarschuwd!

De lucht is dan wel warm geworden, het zeewater is dat zeker niet! Na een vorstperiode is het zeewater vlak langs de kust nog maar net 2 graden en meerdere kilometers uit de kust mag je pas rekenen op een temperatuur van rond de 4 graden. Maar ook in de loop van het voorjaar blijft de zeewatertemperatuur flink achter bij de luchtemperatuur om pas in mei boven de 10gr uit te komen:



Je raad het al, dat zijn temperaturen waar je ijskoude biertje in de zomer jaloers op kan zijn. Maar wanneer je er zelf in ligt te spartelen is het toch even andere koek en moet je vooral het gevaar van onderkoeling niet over het hoofd zien!
In een wetsuit ben je met deze temperaturen al na een half uur zwaar onderkoeld en ook een droogpak kan je niet eeuwig warm houden. Om nog maar te zwijgen over een lek droogpak of wetsuit....

Hoe aantrekkelijk het ook mag zijn om met dit weer een dikke sessie te boeken, raak vooral je eigen veiligheid niet uit het oog. Je ligt namelijk langer in het water dan je denkt wanneer je je kite niet meer herstart krijgt. Zeker sideshore is dan extra gevaarlijk omdat je parallel aan de kust blijft drijven in geval van pech en een paar honderd meter in de branding zwemmen duurt vaak langer dan je denkt, tijd die je dan misschien niet hebt.
Blijf dus dicht bij de kust en kies in geval van pech ervoor om direct naar de kant te zwemmen als je je kite niet binnen enkele minuten herstart krijgt!

Ook op de eerste warme lentedagen moet je het gevaar van onderkoeling niet onderschatten. Op de kant kun je dan vaak al in je T-shirt lekker zonnen, maar zoals hierboven al naar voren gekomen is warmt het water maar heel langzaam op. Waar het op de kant al te warm is voor je zomerpak is de zee nog in winterslaap. Ga je dan in de 3/2 of shortarm het water van minder dan 10gr op, is het eerder een kwestie van minuten dan uren voordat je zwaar onderkoeld raakt. Vaak merk je pas dat het water ijskoud is als je er in ligt en dan is het te laat!

Hier een artikel van de KNRM over onderkoeling: www.knrm.nl/preventie/help-mij/onderkoeling

Windchill

Naast onderkoeling door te lang in het koude water gelegen te hebben speelt de luchttemperatuur en windsnelheid ook nog een grote rol in de snelheid waarmee je afkoeld. Bij contact met wind kom je met "een grote hoeveelheid" koude lucht in aanraking. Hoe harder het waait, de te meer lucht je mee in aanraking komt. De afkoeling gaat dan dusdanig snel dat je de omgevingstemperatuur als "veel kouder ervaart" dan deze in werkelijkheid is waardoor je het in harde wind eerder koud zult krijgen dan bij een zacht briesje. Een vaak onderschat gevaar voor de watersporter! In bijgaande tabel zie je de uitwerking van de windchill op je "gevoelswaarde"van de temp.

Luchtvochtigheid

Naast de windsnelheid speelt ook de luchtvochtigheid een grote rol bij afkoeling en dit werkt tegenovergesteld aan de windchill die je als wandelaar op de kant ervaart.
Voor wandelaars voelt koude droge lucht namelijk minder koud aan dan koude vchtige lucht omdat droge lucht minder warmte aan je lichaam kan ontrekken.

Als watersporter speelt echter de afkoeling door verdamping een grotere rol omdat we constant nat worden en weer opdrogen. In droge lucht verdampt het water vele male sneller en koel je op een zonnige dag met lage luchtvochtigheid sneller af dan op een regenachtige dag bij dezelfde temperatuur.

Preventie

Gewaarwording van het feit dat je in bepaalde omstandigheden, die op het oog niet gevaarlijk lijken, al zeer snel onderkoeld kunt raken bij pech is al een enorme stap in de goede richting.
Zodra je de omstandigeheden herkent kun je hiernaar handelen door dicht bij de kust of in stadiep water te blijven en voldoende beschermende kleding te dragen. Liever te warm gekleed dan te koud is hier het motto:

- Draag een single-lined pak/cap/schoenen etc in plaats van double-lined, deze blijft droog aan de buitenkant en koelt daardoor minder af door verdamping.
- Draag zo vaak mogelijk een cap/muts, je lichaam houd je hersenen zelfs tijdens onderkoeling goed doorbloed dus wanneer de rest van je lichaam goed beschermd is verlies je bijna alle warmte via je hoofd zonder dat je het merkt.